Każda matka z utęsknieniem czeka na ten moment, kiedy jej dziecko zaczyna mówić. Nie chodzi tu nawet o magiczne pierwsze słowa, które oczywiście na długo zostają w pamięci, tak samo jak kłótnie rodziców o to, czy najpierw była „mama” czy „tata”, ale o samą komunikację. Nasze dziecko zaczyna mówić? Cudownie! Wreszcie nie trzeba będzie zgadywać, czego chce i jak mu pomóc. Kiedy zatem dziecko zaczyna mówić i co zrobić, jeśli jeszcze tego nie robi?
• Kiedy dzieci zaczynają mówić?
• Etap gruchania
• Etap gaworzenia
• Kojarzenie osób i czynności
• Pierwsze proste wyrazy
• Kiedy pojawia się mowa właściwa?
• Kiedy iść do logopedy?
Kiedy dzieci zaczynają mówić?
No powiedz coś wreszcie? MA-MA, TA-TA… Przecież to takie proste! Zwłaszcza o pierwsze! Właściwie nie ma określonego czasu, kiedy dziecko na pewno zacznie mówić. Wszystko zależy od jego indywidualnego rozwoju. Pierwsze słowa zazwyczaj padają, kiedy dziecko ma rok, jednak nie jest nieprzekraczalna granica. Warto jest przy tym prześledzić kolejne etapy mowy jakie występują u dzieci.
Etap gruchania
Dziecko wydaje z siebie pierwsze dźwięki już po pierwszym miesiącu życia. Na początku zupełnie nie jest świadome tego co robi, potem jednak już zdaje sobie z tego sprawę. Zazwyczaj są to dźwięki, które przypominają „grr” lub „hrr”. Jeśli dziecko nagle przestanie gruchać warto udać się do lekarza, żeby zbadać słuch.
Etap gaworzenia
Dźwięki wydawane przez nasze dziecko zaczynają się stopniowo poszerzać o ciągi samogłosek „eeee”, „aaa”, „ooo”. Ale też powtarzane sylaby „ma”, „ba”, „ta”, co od razu wywołuje u rodziców ekscytację. Gaworzenie przypada na okres od 4. do 9. miesiąca życia. W tym czasie dziecko zaczyna też reagować na swoje imię.
Kojarzenie osób i czynności
Kiedy dziecko kończy 10 miesięcy zaczyna kojarzyć najbliższe osoby. Słysząc ich imię natychmiast potrafi wskazać o kogo chodzi. Tak samo reaguje na wybrane czynności. Kiedy usłyszy „zrób papa”, zaczyna automatycznie machać rączką.
Pierwsze proste wyrazy
Najczęściej pojawiają się, kiedy dziecko kończy pierwszy roczek. Są to właściwie bardziej pierwsze słowa niż mówienie samo w sobie. Dziecko najczęściej mówi „mama”, „tata”, „baba”, „daj”, „papa”. Często też tworzy własne słowa dla określenia różnych rzeczy i czynności. Najczęściej są to proste zbitki sylab, łatwe do wymówienia.
Kiedy pojawia się mowa właściwa?
Do drugiego roku życia dziecko powtarza wcześniej wymyślone przez siebie słowa, zna swoje imię i już bardziej rozumie to, co się do niego mówi. W tym czasie też przeżywa okres swoistego buntu i wszystko neguje mówiąc „nie”. Chyba każdy rodzić doświadczył, co się z tym wiąże.
Kiedy iść do logopedy?
Każde dziecko rozpoczyna mówienie w swoim tempie, w miarę rozwoju układu nerwowego. Półroczne opóźnienie mowy w porównaniu do rówieśników jest jeszcze zupełnie normalne. Tak samo jak to, że chłopcy zaczynają mówić dwukrotnie później niż dziewczynki, chociaż nie jest to jakaś stała zasada. Jeśli faktycznie zauważamy jakiś problem warto udać się do logopedy. Można tam pójść już z kilkumiesięcznym niemowlęciem. Jeśli dziecko ma problemy ze słuchem, ma mało sprawny język lub wsuwa go między zęby, oddycha buzią, chociaż nie ma kataru to logopeda może okazać się nieoceniony. Istnieją ćwiczenia, które mogą maluchom pomoc i nie trzeba bać się z nich skorzystać.
To prawda, że jest to kwestia indywidualna kiedy dziecko zaczyna mówić. Chłopcy zawsze później uczą się mówić, u dziewczynek przychodzi to wcześniej.
Na pewno u chłopców wszystko trwa dłużej, ale warto także badać samemu czy dziecko prawidłowo reaguje i czy nie ma problemów ze słuchem. Na pewno łatwiej takie rzeczy określić kiedy dziecko zaczyna wskazywać przedmioty, których nazw rodzice używają.